Khi ánh sáng đến từ bên trong

“Tôi từng nghĩ mình không đáng được yêu thương. Tôi từng không muốn sống tiếp. Nhưng rồi tôi được lắng nghe – và thế giới đổi khác”

Đây là câu chuyện thật của một người khiếm thị – và cũng có thể là của bất kỳ ai trong chúng ta. Khi bạn nghĩ mình đã chạm đáy, có thể chính là lúc hành trình mới bắt đầu.

Tôi chưa bao giờ biết đến một cuộc sống có ánh sáng như nhiều người khác. Tôi bị khiếm thị bẩm sinh. Trong thế giới của tôi, không có hình ảnh rõ nét – mà là sự mơ hồ, đặc sệt, nơi cảm giác, âm thanh và mùi hương trở thành cách tôi cảm nhận thế giới.

Người khiếm thị thường mang hình ảnh như thế nào trong mắt xã hội? Có phải là những gương mặt không ai dừng lại quá lâu để nhìn? Vì thế, gia đình đã mua cho tôi một chiếc kính đen – không phải để giấu đi điều gì, mà như một tấm áo khoác vô hình giúp tôi cảm thấy an toàn hơn trước những ánh nhìn tò mò. Tôi được học chữ nổi từ sớm – điều đã mở ra một thế giới song song qua từng trang sách, nơi tôi nhận ra có muôn vàn cách sống khác nhau, và không ai là hoàn hảo tuyệt đối.

Trong một xã hội vẫn còn đề cao vẻ ngoài và sự tiện dụng, không phải ai cũng hiểu rõ thực tế sống của người khuyết tật. Thái độ thương hại hay dè chừng vẫn hiện diện – đôi khi đi kèm với những định kiến khiến người khác quyết định thay tôi về điều gì tôi cần hoặc có thể làm. Nhiều người nghĩ rằng người như tôi đang thiếu hụt trải nghiệm sống “đầy đủ”, trong khi chúng tôi có một thế giới riêng – tuy khác biệt, nhưng cũng đầy cảm xúc, tinh tế và trọn vẹn theo cách của nó.

Tôi nhận ra, sự khó chịu mà người khác đôi khi thể hiện không đến từ tôi – mà từ nỗi sợ của chính họ về sự tổn thương, sự thiếu sót. Sự khuyết tật về cơ thể không đáng sợ bằng sự khuyết thiếu về lòng trắc ẩn.

Có một thời gian dài tôi từng không yêu nổi chính mình. Tôi từng tin rằng mình sẽ sống và chết trong sự xấu hổ vì khác biệt. Tôi thu mình, trầm cảm, nghi ngờ tình cảm của người thân – không biết họ yêu thương tôi vì nghĩa vụ hay thật lòng. Có người từng nói với tôi rằng tôi bị “nghiệp báo” nên mới sinh ra như thế – những lời ấy đau đến tận xương tủy. Đã có lúc, tôi từng muốn ra đi…

Nhưng rồi, tôi bắt đầu học cách tin rằng mình xứng đáng được sống, được tôn trọng và yêu thương như bất kỳ ai khác.

Sự chuyển mình ấy không đến ngay lập tức. Tôi không tự nhiên mà “yêu bản thân” được như trong những lời khuyên trên mạng. Tôi đã vật lộn, so sánh, giận dữ. Nhưng khi một chương trình về sức khỏe tinh thần dành riêng cho người khiếm thị xuất hiện trong cuộc đời tôi, mọi thứ bắt đầu thay đổi.

Tại đó, tôi được học về lòng tự trọng, sự thấu hiểu bản thân, khả năng cân bằng cảm xúc, kỹ năng ứng phó với khó khăn khi hòa nhập xã hội. Trong vòng tròn kết nối, tôi gặp những người như tôi – chúng tôi kể chuyện, lắng nghe, cùng khóc, cùng cười…

Những người tổ chức chương trình không phải ai cũng là người khuyết tật, nhưng họ đối xử với chúng tôi bằng sự công bằng, không thương hại, không mặc định giới hạn. Họ tin tưởng, lắng nghe, và tạo ra không gian để chúng tôi tự khám phá sức mạnh bên trong mình.

Tôi còn được gặp những người khuyết tật khác đầy tự tin, hiểu rõ giá trị bản thân và sống bằng ý chí tự do. Điều ấy truyền cảm hứng cho tôi: Tôi cũng là một phần đẹp đẽ và duy nhất của thế giới này. Tôi cũng có quyền được sống, được yêu, được tạo ra giá trị và chia sẻ những niềm vui với cuộc đời này.

Khi tôi gần như muốn buông xuôi, thì cuộc đời lại có một kế hoạch khác cho tôi. Sau một năm đồng hành với dự án, tôi đã trưởng thành vượt xa sự kỳ vọng của chính mình. Và bây giờ, tôi đang làm việc trở lại với dự án – hỗ trợ những người mới, truyền cảm hứng cho chính cộng đồng của mình.

Tôi không hoàn hảo, và cuộc sống của tôi cũng vậy. Tôi vẫn có những ngày tệ hại, vẫn thấy ánh nhìn kỳ thị từ ai đó lướt qua. Nhưng tôi không còn gục ngã vì điều đó như trước. Tôi học cách tôn trọng nhịp độ trưởng thành của bản thân, cởi mở với những gì cơ thể tôi cần, và không xin lỗi vì điều đó.

Nếu ai đó không thể đón nhận tôi chỉ vì tôi không nhìn thấy màu sắc, hay mắt tôi không giống họ – thì đó là vấn đề của họ, không phải của tôi.

Tôi viết những dòng này như một cách tri ân đến những con người và tổ chức đã tiếp thêm sức mạnh cho tôi. Cảm ơn Rise vì đã tiếp tục đồng hành, hỗ trợ những dự án hướng đến người yếu thế, giúp chúng tôi phát huy tiềm năng của mình. Chúng tôi không cần may mắn để toả sáng – chúng tôi chỉ cần được tin tưởng và tiếp cận theo cách đúng đắn. Và tôi tin rằng, ai trong chúng ta cũng xứng đáng được như thế.

Rise

Thay Đổi Trong Tầm Tay